Đặc điểm và tầm quan trọng của giáo dục mỹ thuật tại Anh
Khi chuẩn bị du học ngành mỹ thuật, bạn có thể chuẩn bị theo 2 hình thức là hình thức tuyển sinh kiểu Mỹ và hình thức tuyển sinh kiểu Anh:
- Hình thức tuyển sinh kiểu Mỹ là hình thức được áp dụng tại các trường đại học Mỹ và chú trọng đến kết quả.
- Khác với hình thức tuyển sinh của Mỹ, hình thức tuyển sinh của Anh chú trọng đến quá trình để tạo ra kết quả.
Thật khó khi so sánh hai hình thức tuyển sinh của Anh và Mỹ, tuy nhiên, hình thức phản ánh đúng ý nghĩa của Portfolio nhất có lẽ là hình thức của Anh.
Giáo dục mỹ thuật tại Anh có nhiều điểm riêng biệt và có tầm ảnh hưởng lớn tới nhiều các quốc gia khác trên thế giới. Vì vậy, nếu bạn muốn du học mỹ thuật tại Anh, thay vì chỉ tập trung vào việc vượt qua kỳ thi, bạn nên tìm hiểu và nắm rõ những đặc điểm riêng biệt này.
I.Đặc điểm của giáo dục mỹ thuật tại Anh
Nền giáo dục mỹ thuật Anh phần lớn được nhận định là nền giáo dục chú trọng vào quá trình. “Quá trình” ở đây thường bị hiểu nhầm là Process nhưng thật ra, quá trình chính là ám chỉ “Phát triển ý tưởng” (Concept Development). Có rất nhiều lý do khiến nền giáo dục tại Anh chú trọng Concept Development đến vậy. Bởi, mỹ thuật là sự thể hiện trực quan suy nghĩ của tác giả về chủ đề hoặc đối tượng nào đó và ở Anh, suy nghĩ của tác giả được xem như là giá trị cốt lõi. Nhận định này khác xa so với nhận định tại Việt Nam. Người Việt Nam dạy con cái của họ ngay từ khi sinh ra luôn phải chú trọng đến kết quả. Vì vậy, nếu vẽ, nhất định phải vẽ đẹp, chúng ta đặt ra những quy chuẩn và bắt các học sinh phải cố gắng để vẽ sao cho giống với các quy chuẩn đó. Với cách giáo dục như vậy, chắc chắn sẽ dẫn đến nhiều hệ quả xấu. Đó chính là cá tính riêng của mỗi học sinh sẽ dần biến mất và tất cả đều có những đặc điểm gần giống nhau. Trái ngược với nền giáo dục của Việt Nam, nền giáo dục mỹ thuật của Anh lại chú trọng vào quá trình là Concept Development hơn kết quả.
1.Phát triển ý tưởng (Concept Development)
Concept là những suy nghĩ và giải thích của tác giả về tác phẩm. Trong giáo dục mỹ thuật tại Anh, Concept Development được xem là điều quan trọng nhất vì nó phản ánh cách suy nghĩ của học sinh về tác giả, chủ đề hay đối tượng. Nói cách khác, Concept Development có thể được hiểu là toàn bộ quá trình từ lên ý tưởng đến chốt ý tưởng và quá trình giảng dạy chủ yếu sẽ tập trung vào bước này. Mỗi học sinh đều có những suy nghĩ khác nhau, quá trình thể hiện những suy nghĩ riêng của bản thân chính là Concept Development, và trong quá trình đó, đương nhiên sẽ gặp vô số thất bại. Thông thường, khi đã bắt tay vào làm Concept Development, chúng ta sẽ không thể dự đoán được thời điểm hoàn thiện Final. Điều này khác hoàn toàn so với cách tiếp cận hình thức Final trước rồi sau đó mới phân chia quy trình để thực hiện của nhiều học sinh Việt Nam. Nếu làm theo cách trên, học sinh sẽ phải gặp vô số thất bại nhưng đồng thời họ cũng có thể tiếp cận được với những suy nghĩ của bản thân và điều bản thân thực sự muốn làm.
2.Tiếp cận logic (Logical Approach)
Một đặc điểm khác của giáo dục mỹ thuật tại Anh là cách tiếp cận logic. Chúng ta thường tiếp cận công việc đang thực hiện và tìm hiểu về nghệ sĩ một cách riêng biệt. Tuy nhiên, ở Anh, trong khi thực hiện công việc, họ hướng dẫn học sinh theo phương pháp vừa làm vừa tự hỏi bản thân lý do tại sao mình phải làm như thế và liệu còn có cách thực hiện nào khác nữa không. Trong quá trình này, học sinh có thể tiếp cận lịch sử mỹ thuật, v.v. một cách tự nhiên và có logic vững chắc về điểm bắt đầu, quá trình tạo nên tác phẩm và lý do chọn cách thức hoàn thành tác phẩm. Đây là điều rất quan trọng vì phương pháp này giúp học sinh hiểu rõ họ nghĩ gì, muốn thể hiện điều gì và phát triển nó như thế nào, chứ không chỉ chú trọng đến việc vẽ đẹp hay không. Đây là phương pháp không tách rời lý thuyết và thực hành mà kết hợp học đi đôi với hành giúp cho học sinh phát triển toàn diện.
3. Nỗ lực thử nghiệm (Experimental attempt)
Một đặc trưng khác của nền giáo dục mỹ thuật của Anh là Nỗ lực thử nghiệm (Experimental attempt). Nỗ lực thử nghiệm là nỗ lực để thực hiện những điều mới mà không bị ràng buộc bởi bất kỳ yếu tố nào. Để có được nỗ lực thử nghiệm, chúng ta cần phải phát triển ý tưởng của mình một cách sống động. Trên thực tế, trong quá trình nỗ lực thử nghiệm, chắc chắn sẽ gặp nhiều thất bại. Tuy nhiên, những thất bại đó sẽ là một bài học cho chúng ta biết suy nghĩ logic về phương pháp làm việc của bản thân. Việc bổ sung và loại bỏ các chuyên ngành đào tạo chính là minh chứng cho sự nỗ lực thử nghiệm của nền giáo dục Anh. Trong các chuyên ngành đào tạo phổ biến hiện nay, có khá nhiều chuyên ngành được phát triển tại Anh, tiêu biểu là các chuyên ngành như Art Management, Design Management và Sevice Design. Trên đây là các đặc điểm chính của giáo dục mỹ thuật Anh. Các đặc điểm này có ảnh hưởng lớn tới các quốc gia khác, đặc biệt là các quốc gia nói tiếng Anh, và xu hướng này vẫn tiếp tục cho đến tận bây giờ. Các quốc gia chịu ảnh hưởng trực tiếp bao gồm các quốc gia thuộc Khối thịnh vượng chung Anh trước đây như Canada, Australia, New Zealand và Mỹ.
II.Ảnh hưởng và tầm quan trọng của nền giáo dục mỹ thuật Anh
Nền giáo dục Anh hiện nay vẫn ảnh hưởng nhiều đến giáo dục mỹ thuật trên toàn thế giới. Ngay cả ở Mỹ, các trường đại học hàng đầu cũng chịu nhiều ảnh hưởng của nền giáo dục Anh, thực tế chúng ta có thể thấy rõ điều này trong quá trình tuyển sinh.
Đặc biệt, RISD – ngôi trường thuộc top đầu của Mỹ, cũng chịu ảnh hưởng của nền giáo dục Anh. Ngoài ra, Art Center mới đầu cũng áp dụng các chương trình giảng dạy từ Anh. Điều này là minh chứng cho tầm ảnh hưởng từ trước đến nay của nền giáo dục mỹ thuật Anh tới các quốc gia khác. Ví dụ, nền giáo dục mỹ thuật tại các quốc gia thuộc Khối thịnh vượng chung Anh như Canada và Úc đều chịu ảnh hưởng gần như 100%.
Tuy nhiên, tại Hoa Kỳ, từng trường học sẽ có mức độ ảnh hưởng khác nhau. Thông thường, hầu hết các trường đại học hàng đầu của Mỹ sẽ bị ảnh hưởng nhiều hơn các trường khác. Chúng ta hãy tìm hiểu những ảnh hưởng của nền giáo dục mỹ thuật Anh tại các trường đại học Mỹ.
1.Sketch book (Sổ phác thảo)
Sketch book và Portfolio là tài liệu cần thiết hoặc nên có khi chuẩn bị du học tại các trường đại học như RISD, Bard College và Cal Arts Character Animaition.
Sketch book là tài liệu giúp cho các trường đại học có thể biết thêm về cách phát triển ý tưởng trong quá trình hoàn thành tác phẩm của học sinh nên thông thường, họ sẽ chỉ xem một phần mà không xem toàn bộ sketch book.
Dù các trường đại học không xem toàn bộ Sketch book nhưng họ cũng có thể biết được trình độ và khả năng hoàn thiện tác phẩm chú trọng vào quy trình của học sinh.
2.Home Test (Kiểm tra tại nhà)
Do chịu sự ảnh hưởng mạnh mẽ của nền giáo dục mỹ thuật Anh, trường RISD cũng yêu cầu tài liệu bắt buộc là Home test và Portfolio. Trong những năm gần đây, Home test của RISD đã được thay đổi vài lần, trong đó, điều cần lưu ý là học sinh phải hoàn thiện Home test theo phương pháp của Anh.
Điều này có nghĩa là Home test của RISD rất chú trọng toàn bộ quá trình từ nghĩ ra ý tưởng, diễn giải ý tưởng theo khái niệm và hình dung ý tưởng. Đây cũng là điều mà nền giáo dục mỹ thuật Anh chú trọng.
3.Dual Major / Integration (Chuyên ngành kép / Học kết hợp)
Thật khó để có thể khẳng định rằng Dual Major bắt nguồn từ Anh, nhưng việc kết hợp và thay đổi các chuyên ngành được bắt nguồn tại chính đất nước này. Các trường đại học ở Anh đã nỗ lực để thử nghiệm kết hợp chuyên ngành Design dựa trên Art. Hiện tại, các trường đại học ở Mỹ cũng đang tích cực áp dụng hình thức kết hợp giữa Art và Design này của Anh. Các chuyên ngành được áp dụng hình thức này có thể sẽ mang tính Art hơn hoặc sẽ bị đổi tên hoàn toàn. Điều này phụ thuộc vào xu hướng thay đổi mục đích giáo dục trong tương lai ở cả chuyên ngành Art và Design, từ việc tập trung đào tạo một môn nhất định sang tập trung vào cá tính của học sinh.
Ngoài những ảnh hưởng trên, còn có những ảnh hưởng hữu hình và vô hình khác, chúng ta có thể nhận thấy chương trình cao học chịu ảnh hưởng nhiều hơn so với chương trình đại học. Đối với chương trình học đại học, có sự khác biệt giữa Portfolio của Mỹ và của Anh. Tuy nhiên, đối với chương trình cao học, không có sự khác biệt về Portfolio. Bởi, học đại học là quá trình học hỏi những điều chưa biết, trong khi đó, học cao học là quá trình chú trọng vào cá tính của bản thân bằng cách vận dụng những kiến thức đã học, tập trung vào bản thân và hình thành suy nghĩ, lý thuyết riêng của mình. Vì vậy, khi chuẩn bị học cao học, dù nộp đơn đăng ký vào bất kỳ các trường cao học tại bất cứ quốc gia nào như Anh hoặc Mỹ, đều yêu cầu mẫu Portfolio giống nhau.
Trong quá trình chuẩn bị du học mỹ thuật, chúng ta nên tập trung tìm hiểu và chú trọng vào nền giáo dục mỹ thuật Anh. Vì nền giáo dục mỹ thuật Anh chú trọng vào cá tính và đặc điểm của từng học sinh, và thông qua đó, tập trung khai thác cá tính của mỗi học sinh. Một lý do khác là trong thời đại cách mạng công nghiệp 4.0, tương lai của mỹ thuật và thiết kế đang tập trung vào khía cạnh khai thác đặc điểm cá tính của từng cá nhân hơn là việc lựa chọn chuyên ngành như trước đây. Vì đặc điểm cá tính chính là giá trị cốt yếu nhất trong lĩnh vực mỹ thuật và thiết kế. Đó là lý do tại sao chúng ta nên chú trọng vào giai đoạn sau khi đỗ hơn là việc đỗ hay trượt khi chuẩn bị du học mỹ thuật Anh.
Giáo dục mỹ thuật ở Việt Nam tập trung vào kết quả và những tư tưởng này không thể thay đổi ngay lập tức chỉ bằng cách du học Anh. Vì vậy, khi chuẩn bị du học mỹ thuật tại Anh, điều quan trọng là ngay từ bước chuẩn bị Portfolio, chúng ta phải dần dần tìm hiểu những đặc điểm của nền giáo dục mỹ thuật tại đây và lý do cần tìm hiểu những điều đó.
Nền giáo dục mỹ thuật của Anh có các chương trình đào tạo rất tiên tiến. Tuy nhiên, để có thể học các chương trình này một cách hiệu quả và biến những kiến thức đã học thành kiến thức của bản thân, ngay từ quá trình chuẩn bị, chúng ta phải hiểu được sự khác biệt của nền giáo dục Anh so với các nền giáo dục tại quốc gia khác. Ví dụ, khi chạy marathon, không thể cứ thế mà chạy, điều quan trọng là phải chăm sóc sức khỏe bản thân và trau dồi các kỹ thuật chạy để có thể về đích.
Vì vậy, khi bạn đi du học mỹ thuật ở Anh, không phải khả năng tư duy mà khả năng thích nghi với nền giáo dục tại đây sẽ quyết định năng suất học tập. Dù bạn có khả năng tư duy tốt nhưng nếu bản thân chưa sẵn sàng thích nghi, bạn sẽ khó có thể tiếp thu kiến thức. Giáo dục mỹ thuật ở Anh rất chú trọng giáo dục bậc đại học. Ngoài khóa học nền tảng, khóa học BA 3 năm là khóa học trọng tâm và nhiều sinh viên có thể tìm hiểu về đặc điểm và hướng đi của bản thân trong khóa học này. Thay vào đó, các chương trình cao học lại khá phổ biến tại Mỹ. Vì vậy, nếu bạn đang có ý định du học mỹ thuật Anh, hãy suy nghĩ đến du học đại học thay vì du học cao học.
Liên hệ với Greensum để được tư vấn
SĐT/ZALO: 0936 114 223/ 0984 754 367
